2017 belooft een belangrijk jaar te worden voor de parlementaire transparantie. Ook hier bij Haagse Feiten kijken we uit naar een aantal interessante ontwikkelingen en dossiers.

Op 18 januari wordt de reactie van het kabinet op de initiatiefnota Lobby in daglicht: luisteren en laten zien behandeld door de vaste commissie van Binnenlandse Zaken. Dit dossier loopt al sinds 2015 en bevat veertien voorstellen om de transparantie rondom de beïnvloeding van politiek en bestuur te vergroten. Minister Plasterk van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties heeft op 17 november 2016 laten weten dat hij het voor een groot deel eens is met de voorstellen en dat er ook al invulling aan een aantal zaken gegeven wordt. Bijvoorbeeld voor verdere burgerparticipatie in het wetgevingsproces is de website www.internetconsultatie.nl in het leven geroepen. Tevens wordt er al gewerkt aan het openbaar maken van de agenda’s, werkbezoeken en gehouden speeches van ministers en staatssecretarissen via www.rijksoverheid.nl.

Ook voor Haagse Feiten zijn dit belangrijke ontwikkelingen, zeker op het moment dat het relevante nieuwe data oplevert die verder inzicht geeft in de parlementaire processen. Het gaat interessant worden om te zien wie deze nota verder gaat dragen na de verkiezingen aangezien beide opstellers, Lea Bouwmeester en Astrid Oosenbrug, niet naar de Tweede Kamer terugkeren.

Parlementaire transparantie door de Tweede Kamer

In lijn met deze ontwikkeling heeft de Tweede Kamer-organisatie in december op een aantal gelegenheden haar nieuwe Application Programming Interface (API) aangekondigd. Ook dit is een hele belangrijke stap. Het betekent namelijk dat de data van de Tweede Kamer als Open Data beschikbaar komt, niet meer alleen als openbare data. De API maakt het mogelijk dat organisaties als de onze op een hele nette manier via een koppeling het gegevensmagazijn kunnen bevragen en hierop gestructureerde data aangeleverd krijgen. De API wordt momenteel in klein verband getest. Haagse Feiten kijkt uit naar de resultaten. Wij hebben er alle vertrouwen in dat dit ons een aantal mooie nieuwe mogelijkheden gaat bieden om nog meer waarde uit parlementaire data te halen.

Een nieuwe wet

Bovenop de eerder genoemde interessante ontwikkelingen staat er ook een nieuwe wet op stapel die tot grote hoeveelheden nieuwe data gaat leiden. Dat is de nieuwe Wet open overheid (Woo) ter vervanging van de Wet Openbaarheid Bestuur (WOB). Deze wet is inmiddels door de Tweede Kamer aangenomen en ligt ter beoordeling bij de Eerste Kamer. Afgelopen 15 december is door minister Plasterk het rapport “ Quick scan impact Wet open overheid” aangeboden aan zowel de Eerste Kamer als de Tweede Kamer. Hoewel er in het voorwoord van het rapport nog gesproken wordt over positieve energie komt men een pagina verder, in de Management Summary, direct tot zaken: de voorgenomen wet is niet uitvoerbaar. Het rapport gaat uiteindelijk nog een aantal richtingen op die mogelijkerwijs de wet beter uitvoerbaar c.q. betaalbaar maken. Deze paden zijn echter niet uitgewerkt, waardoor de effecten ervan onduidelijk zijn. Het lijkt er vooral op dat deze wet praktisch onuitvoerbaar is door de technologische en procesmatige uitdagingen die hij met zich meebrengt, ook al willen de schrijvers pertinent niet dat hier een causaal verband gelegd wordt. Voorlopig wachten we, net als de commissie voor Binnenlandse Zaken en de Hoge Colleges van Staat / Algemene Zaken en Huis van de Koning van de Eerste Kamer op het vervolg van de Quickscan.

Al met al, er staat weer een hoop op stapel dit jaar. Ook voor ons. Het is en blijft een uitdaging om de hoofd- van de bijzaken te scheiden, om continu betere dataverwerking mogelijk te maken en vooral om verstopte informatie snel en aantrekkelijk zichtbaar te maken. Een uitdaging waar wij in 2017 ook weer vol voor gaan en waar jij het resultaat van gaat zien.

Namens het hele team van Haagse Feiten wensen we iedereen een transparant 2017 toe!

Marcel Henriquez & Ronald Baan